Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề nhức nhối, không chỉ gây hại cho sức khỏe mỗi cá nhân mà còn đe dọa sức khỏe cộng đồng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thuốc lá là nguyên nhân gây ra hàng triệu ca tử vong mỗi năm. Nguy hiểm hơn, sự xuất hiện của thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá điện tử, pod, và các sản phẩm chứa nicotine đã đặt ra những thách thức mới trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá.
I. Tác hại của thuốc lá truyền thống
Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm như ung thư phổi, bệnh tim mạch, các bệnh về đường hô hấp, và nhiều loại ung thư khác. Hút thuốc không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây ra tác động tiêu cực đến những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động. Trẻ em, phụ nữ mang thai và những người có sức đề kháng yếu là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.
II. Tác hại của thuốc lá thế hệ mới
Thuốc lá thế hệ mới, mặc dù được quảng cáo là giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhưng thực tế vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đáng sợ. Chúng chứa nhiều hóa chất độc hại, có thể gây nghiện mạnh mẽ và ảnh hưởng xấu đến hệ hô hấp, hệ tim mạch và hệ thần kinh. Đặc biệt, giới trẻ hiện nay có xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử vì cho rằng nó không gây hại, nhưng thực tế là nicotine trong sản phẩm này có thể gây nghiện và ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ ở tuổi thanh thiếu niên.
Thuốc lá điện tử là thiết bị chạy bằng pin dùng để làm nóng dung dịch lỏng (thường chứa nicotine), biến dung dịch này thành hơi cùng những luồng khói có hương thơm để người hút có thể hít vào phổi. Hầu hết các mẫu thuốc lá điện tử hiện nay sử dụng ống chứa dung dịch – loại dùng một lần hoặc có thể bơm dịch vào để dùng tiếp. Tuy nhiên, một số thành phần chất ma túy cũng có thể được cho vào dưới dạng chất lỏng để tăng cảm giác của người dùng, không rõ nguồn gốc và nồng độ, vì thế gây ra những hệ lụy khôn lường cho học sinh.
– Thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế trẻ có thể vật vã khó chịu khi sử dụng.
– Nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ do não bộ của trẻ chưa hoàn thiện. Thậm chí, có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng.
– Thuốc lá điện tử với các ống dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra ngộ độc cấp tính.
– Ảnh hưởng đến thai nhi: Nicotin có thể gây hại cho thai nhi nếu bà mẹ hút thuốc lá điện tử trong quá trình mang thai. Không chỉ ảnh hưởng tới sự phát triển của phổi và não em bé, chất nàycòn khiến trẻ em sinh non, nhẹ cân và thậm chí là chết lưu.
– Khi hút thuốc lá điện tử thường xuyên có nguy cơ mắc các bệnh ung thư cao gấp 15 lần so với những người hút các loại thuốc lá thông thường. Trong bút vape (vếp) chứa chất Formaldehyde, một chất khí không màu do thuốc lá điện tử tạo ra khi đốt nóng chất lỏng chứa nicotine và chất tạo mùi thơm bên trong thiết bị. Đây là chất hóa học độc hại có khả năng gây ung thư, thường được sử dụng trong chế tạo vật liệu xây dựng và bảo quản thi hài.
III. Các giải pháp phòng chống
Để đối phó với cuộc khủng hoảng thuốc lá và thuốc lá thế hệ mới, mỗi cá nhân cần phải có trách nhiệm với sức khỏe của bản thân và cộng đồng. Dưới đây là một số giải pháp cụ thể:
1. Tuyên truyền, giáo dục: Cần tổ chức các chương trình tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tác hại của thuốc lá và thuốc lá thế hệ mới trong các trường học, cộng đồng.
2. Hỗ trợ cai thuốc: Cung cấp thông tin và tư vấn cho những người có nhu cầu bỏ thuốc lá, từ các biện pháp tự nhiên đến việc sử dụng thuốc hỗ trợ cai nghiện.
3. Thúc đẩy môi trường không thuốc lá: Thiết lập và thực hiện những quy định nghiêm ngặt về cấm hút thuốc tại các nơi công cộng, trường học và nơi làm việc.
4. Đẩy mạnh nghiên cứu: Khuyến khích nghiên cứu về tác hại của thuốc lá và thuốc lá thế hệ mới, từ đó có những chính sách phù hợp nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Chúng ta không thể đứng im nhìn những nguy cơ từ thuốc lá và thuốc lá thế hệ mới xâm nhập vào cuộc sống của mình. Mỗi người cần nâng cao ý thức, từ bỏ thói quen xấu và tham gia vào các hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá. Hãy cùng nhau xây dựng một môi trường sống trong sạch, khỏe mạnh, không thuốc lá vì một tương lai tươi sáng cho thế hệ mai sau!
Ban Biên tập Trang TTĐT phường.